سبد خرید شما خالی است.
اهمیت چرخ‌دنده‌ها و کاربرد آنها در صنایع به حدی زیاد است که به جرات می توان گفت دنیای صنعت بدون چرخ‌دنده هیچ ماهیت و بودنی ندارد. در واقع اصل اولیه صنعت بر پایه فلز و چرخ‌دنده‌ها استوار است.
بدون شک هیچ صنعتی بدون کمک چرخ‌دنده کاری از پیش نمی‌برد، و تمامی صنایع به شدت به آن وابسته‌اند.
در این مقاله در وبسایت گیربکس اعتماد به بررسی انواع چرخ‌دنده و کاربردهای آن می‌پردازیم. با نظرات خود ما را برای تولید محتوای بیشتر دلگرم کنید.
به صورت کلی میتوان گفت، چرخ‌دنده‌ها برای تنظیم جهت چرخش و کاهش دنده در قطعات موتوری است که در آنها یک موتور کوچک دوار دارای سرعت زیاد می‌تواند قدرت کافی برای وسیله نقلیه را تأمین کند، اما نمی‌تواند گشتاور کافی را تولید کند. در واقع چرخ‌دنده با قرار گرفتن بین مولد نیرو محرکه و دستگاه مصرف کننده گشتاور و قدرت لازم برای تامین نیروی مورد نیاز دستگاه فراهم می‌آورد.
از قرار گرفتن دو و یا چندین چرخ‌دنده در کنار هم گیربکس ساخته می‌شود، که به دو دسته گیربکس‌های کاهنده و افزاینده تقسیم می‌شوند .
برای آشنایی بیشتر با گیربکس‌ها پست “انواع گیربکس صنعتی و کاربردهای آنها” را مطالعه کنید.
استفاده از این قطعات صنعتی یعنی چرخ‌دنده‌ها به دوران باستان بازمی‌گردد و در ابتدای کاربرد از آنها دارای جنس سنگی یا چوبی بوده، اما باگذشت زمان تکامل یافته و نقص‌های آنها اصلاح‌شده است. نمونه بارز استفاده از چرخ‌دنده در آسیاب‌های آبی قدیمی می توان دید.
امروزه چرخ‌دنده‌ها معمولاً از جنس فلز ساخته می‌شوند و همچنین دارای طراحی دقیق در قسمت دندانه‌ها بوده و با دستگاه‌های پیشرفته امروزی که بسیار دقیق هستند تولید می‌شوند، درحالی‌که درگذشته کمبود امکانات و تکنولوژی پایین‌تر، سبب دندانه‌های نامنظم چرخ‌دنده‌ها بوده و مشکلات زیادی را به بار می‌آورد.
جنس چرخ‌دنده‌ها با توجه به نوع کاربرد می‌تواند از جنس‌ها متنوعی مانند چدن‌های خاکستری و آلیاژی، فولاد، برنج، برنز، کامپوزیت‌ها یا حتی پلاستیک باشد، اما جنس چرخ‌دنده باید از موادی باشد که قابلیت تحمل فشار و انتقال نیروی لازم در چرخ‌دنده‌ها به وجود آورده و همچنین قابلیت ماشین‌کاری داشته باشد تا پس از عملیات ماشین کیفیت سطحی مناسبی داشته باشد.
ساختار چرخ‌دنده از داخلی‌ترین لایه به این شکل است که ابتدا توپی که به محور محرک متصل است، قرارگرفته و خارج از آن چرخ‌دنده قرار دارد و در بیرونی‌ترین قسمت در جهت شعاعی بخش محیطی چرخ‌دنده است. دندانه‌های چرخ‌دنده که عامل اصلی تولید صدا در این قطعه است، روی این قسمت قرارگرفته است.
برای طراحی انواع چرخ دنده پارامترهایی مدنظر قرار می‌گیرند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
گروه صنعتی گیربکس اعتماد ارائه دهنده خدمات ساخت انواع چرخ‌دنده در استان تهران میباشد.
چرخ‌دنده‌ها با توجه به نوع کاربرد در انواع متنوع و مختلفی طراحی و تولید می‌شوند که در ادامه به معرفی برخی از آنها می‌پردازیم.
این نوع چرخ‌دنده، ساده‌ترین نوع از این تجهیزات است که ساختار آن شامل بدنه است که متشکل از دیسکی مرکزی و دندانه‌های منظم و متصل‌به‌هم است که دندانه‌ها موازی با محور این قطعه قرارگرفته‌اند.
کاربرد چرخ‌دنده ساده در تولید ساعت‌های ساده یا دستگاه‌های نه‌چندان پیچیده مشهود است.
تفاوت این نوع چرخ‌دنده با نوع ساده، در نوع دندانه‌ها نسبت به محور اصلی است، به این صورت که محور چرخ‌دنده مارپیچ در خلاف جهت دندانه‌ها قرارگرفته است، این نحوه قرارگیری دندانه‌ها باعث درگیری دندانه‌های دو قطعه باهم در زمان حرکت شده و این درگیری روان‌تر شدن حرکت آنها بر روی یکدیگر و سروصدای کمتر را به دنبال خواهد داشت.
این نوع چرخ‌دنده قابلیت یکسو بودن انتقال انرژی به‌صورت پیچ به چرخ را دارد. قابلیت‌های خاص این قطعات سبب کاربرد آنها در محورهای عمودی و نود درجه شده است. به‌عنوان‌مثال در بیشتر بالابرهای صنعتی، از این نوع قطعات استفاده می‌شود.
چرخ‌دنده مخروطی نسبت به چرخ‌دنده حلزونی، دارای پیچیدگی کمتری در ساختار خود است اما امکان انتقال انرژی از محور افقی به عمودی و برعکس را ایجاد میکند.
پیشرفته‌ترین و پیچیده‌ترین چرخ‌دنده، چرخ‌دنده شانه‌ای است که با طراحی منحصربه‌فرد خود که دارای قطر بی‌نهایت بوده و به‌صورت مستقیم است، برای انتقال انرژی از محور دورانی به کشویی و برعکس کاربرد دارد. به این نوع چرخ‌دنده، رک هم می‌گویند.
با توجه به نوع چرخ‌دنده و کاربرد خاص آن روش‌های مختلفی برای تولید آن وجود دارد که ازجمله روش‌های ریخته‌گری، کشیدن، پرس (منگنه کردن) و روش براده برداری هستند.
روش ریخته‌گری برای ساخت چرخ‌دنده‌هایی مناسب است که بزرگ باشند و نیازمند دقت زیاد در ساخت نباشند. در این روش طراحی‌هایی از جنس چوب یا فلز را قالب‌گیری کرده و مواد ذوب‌شده در داخل قالب‌های آماده ریخته و پس از سرد شدن، چرخ‌دنده تولید می‌شود. چرخ‌دنده‌های ماشین‌های کشاورزی ازجمله چرخ‌دنده‌های تولیدشده به این روش هستند.
چرخ‌دنده‌هایی که ضخامت بیشتری نسبت به قطرشان دارند، مانند چرخ‌دنده‌های ساعت به این روش ساخته می‌شوند.
درروش پرس، قالب چرخ‌دنده که شامل یک سنبه و ماتریس است، در ابتدا ساخته می‌شود و چرخ‌دنده‌های تولیدی به این روش باید دارای ضخامت کمی باشند تا عمل پرس‌کاری به‌سادگی قابل انجام باشد.
چرخ‌دنده‌های تولیدشده با این روش دارای کارایی و راندمان بالاتر بوده و در هنگام کار صدای کمتری تولید می‌کنند. در این روش چرخ‌دنده به روش‌های زیر تولید می‌شود:
استفاده از چرخ‌دنده‌ها به سبب دارا بودن نقش کلیدی در وسایل مکانیکی سبب مزایایی می‌شود که ازجمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
مانند تمامی تجهیزات صنعتی، استفاده از چرخ‌دنده باوجود مزایای فراوان شامل معایبی نیز است که در ادامه می‌بینید.
برای کمک به عملکرد بهتر چرخ‌دنده در گیربکس نکات باید رعایت شود که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
امیدوارم با مطالعه این مقاله اطلاعات لازم در باره چرخ‌دنده‌ها را کسب کرده باشید. در صورت داشتن هر گونه سوال در قسمت دیدگاه آن را بیان کنید تا به آن پاسخ دهیم.
_____
مطالب مرتبط
شنبه تا چهارشنبه: از ساعت 8 الی 20
پنجشنبه: از ساعت 8 الی 13
جمعه: پشتیبانی از طریق سایت و ایمیل
